Podstawowym miejscem mocy jest dla mnie natura. Bycie w lesie, nad wodą, na łące, w górach czy na bezdrożach powoduje mój powrót do równowagi i poczucie łączności. Prawdziwa celebracja koła roku dzieje się u mnie tylko wtedy, kiedy czuję wszystkie zmiany fizycznie - czy jest to letnie, gorące słońce, zapach ziemi po deszczu, wiatr przed wiosenną burzą, mróz, dotyk trawy, ręce brudne od ziemi albo stopy zanurzone w chłodnej wodzie jeziora. Ale przecież nie zawsze mogę być na zewnątrz.
Co jeśli się tak nie da?
Nawet w czasach innych niż obecne,
nie każdy i nie zawsze ma możliwość bycia w naturze tyle, ile potrzebuje. Możemy mieszkać w mieszkaniu w środku dużego miasta i do najbliższego lasu mieć daleko. Możemy mieć małe dzieci, trudny projekt w pracy, ograniczenia sprawności ruchowej albo inne przeszkody, na które nie zawsze mamy wpływ.
Przestrzenią, w której jesteśmy najczęściej jest nasz dom lub mieszkanie. I to jest miejsce, które powinno być naszą bezpieczną przestrzenią, kotwicą i strefą połączenia z tym co dla nas najważniejsze. W praktyce jednak rzadko tak bywa. Powody są różne. Mieszkanie może być wynajmowane, możemy mieć współlokatorów, rodzinę, zwierzęta lub niewielki wpływ na własną przestrzeń. Warto jednak, nawet jeśli mamy do dyspozycji niewiele, przygotować sobie chociaż małą strefę, która będzie naszym
miejscem łączności z duchowością, kontaktu ze sobą, z Bogami i wszystkim co dla nas ważne. Miejscem, które przypomni nam o sobie - tym, kim naprawdę jesteśmy, niezależnie od społecznych i życiowych ról, które mamy w codzienności.
Domowe miejsce mocy - czym jest?
Często nazywamy je ołtarzem, dobrze więc wrócić do znaczenia tego słowa. Najprościej mówiąc, było to miejsce składania ofiar. W najdawniejszych czasach był to taki punkt w krajobrazie, który miał szczególne znaczenie i moc dla mieszkających tam ludzi: potężne drzewo, źródło rzeki, wzgórze, które stało się świętym. Pierwsze
plemiona łowieckie składały dary duchom upolowanych zwierząt, które stawały się ich patronami i opiekunami. Pojawiły się ołtarze dla Matki Ziemi, dającej plony i bogate zbiory. Z czasem bogowie i boginie stali się bardziej osobowi. Poza głównym miejscem wspólnych ceremonii duchowych, ołtarze zaczęły być obecne w chatach, rody miały swoje własne duchy opiekuńcze i czciły pamięć swoich przodków.
Ołtarze były miejscem składania darów, próśb i podziękowań. Stały się miejscem łączności, więzi i zatrzymania. I tym są dla nas, dzisiaj.
Magiczne domy
Być może znacie takie miejsca. Wiele moich znajomych czarownic i innych pogańskich dusz mieszka w magicznych domach. W kuchni
pod sufitem suszą się zioła, zebrane wcześniej z przydomowego ogródka. Psy i koty cieszą się wolnością. Obrazy na ścianach przenoszą nas w inne miejsca i czas. Jest dużo roślin. Tu i ówdzie stoją
figurki bogów i bogiń, symbole zwierząt i dary natury. W rogu stoi
miotła, używana czasem do zamiatania, a czasem do bardziej magicznych celów. W kominku pali się domowy ogień, a w ogrodzie, bezpieczny, szklany lampion z ogniem
dla przodków.
Tak, prawdziwie magiczne miejsca. Czuję się w nich świetnie.. i za każdym razem trochę im zazdroszczę. Prawdę mówiąc, czasem też czuję się sfrustrowana. Że nie mam domu i ogrodu, ziół pod dachem i kominka. Nie mam nawet kota! I co teraz? No cóż, radzę sobie. Kiedyś będę mieć taki dom.
Bywało różnie. We wczesnej dorosłości mieszkałam z rodzicami. Nie mieli pojęcia o mojej pogańskiej ścieżce. Ja sama jeszcze jej nie nazywałam. Przynosiłam do domu różne piórka, patyczki i kamyki, zwoziłam je z różnych wędrówek i wypraw. Przypominały mi o tym co mnie karmi i daje energię, nawet jeśli nie umiałam tego wtedy nazwać. Najpierw były wszędzie, potem zyskały specjalne miejsce na stoliku, który wcześniej należał do mojej babci. Czułam, że to odpowiednie miejsce. Ten stolik zmieniał ze mną miejsce zamieszkania przez następnych kilkanaście lat. Był moim ołtarzem. A raczej stawał się nim, w miarę jak ja stawiałam kolejne kroki na moich duchowych ścieżkach. Teraz takich miejsc w domu mamy kilka. Skąd się wzięły? No właśnie. Zanim opiszę różne rodzaje ołtarzy, jakie można mieć, zadam Wam jedno pytanie, które sama zadaje sobie, robiąc jakąkolwiek duchową rzecz (no dobra, czasem go sobie nie zadaję, ale wtedy wszystko trwa dłużej).
PO CO?
To bardzo ważne pytanie. Po co chcesz mieć ołtarz?
Nie ma złych odpowiedzi. Ale Twoja odpowiedź na to pytanie pokaże Ci wiele. Odkryje też kolejne pytania. Ale warto je sobie zadawać, bo ołtarz przede wszystkim
ma działać dla Ciebie. Może go wcale nie potrzebujesz? To też jest ok.
Czym ma być Twój ołtarz?
Twoim codziennym przypomnieniem o tym, kim jesteś? Miejscem powitania i pożegnania dnia, Bogów? Miejscem wyrażania intencji, składania darów, celebracji zmieniających się pór roku? Ochrony domu? Miejscem Twojej łączności z Ziemią? Wszystkim po trochu? Jaka ma być jego funkcja? Jeden ołtarz czy może kilka?
Jaki ma być twój ołtarz?
Osobisty, wspólny, rodzinny? Mały czy duży? Stały czy przenośny? Ukryty czy całkiem widoczny? Kto Cię odwiedza? Rodzina, sąsiedzi, współlokatorzy, przypadkowi znajomi? Co chcesz pokazać światu, a co tylko sobie lub najbliższym? Czy masz koty albo małe dzieci? Ile masz miejsca? Czy możesz decydować o przestrzeni domowej bez konsultacji z innymi? Co musisz wziąć pod uwagę?
Co chcesz tam robić?
Usiąść/stanąć rano lub wieczorem i poczuć siebie w świecie? Tańczyć w jakiejś intencji? Medytować? Palić domowy ogień codziennie? Robić rytuał przy nim raz na kilka tygodni? Pisac w skupieniu? Składać dary? Czy ma być tylko dekoracją, która cieszy ciebie i twoich bliskich? Czy masz czas o niego dbać (ach ten kurz zbierający się na piórkach i kamykach...)?
Dobrze. To idźmy dalej.
RODZAJE OŁTARZY
To nie jest żadna oficjalna klasyfikacja. Kiedy myślałam o tym, jak opisać różne ołtarze, wybrałam kategorie, które mogą pokazać ich różne funkcje i dodałam do tego trochę moich przemyśleń i historii. Czasem ołtarz jest mieszanką kilku funkcji. Można tez nie mieć żadnego i prowadzić bardzo udane duchowe życie. Ale może poczujecie, że warto.
Ołtarz funkcjonalny
To taka
mała osobista świątynia. Jest tam wszystko, czego potrzebujemy. Symbole ważne dla naszej duchowości, figurki - jeśli je lubimy, świece, dary. Można powiedzieć, że jest
uniwersalny: jest to
jedno miejsce w domu czy mieszkaniu, które na czas rytuałów może być dodatkowo dekorowane, stawiamy na nim potrzebne naczynia czy narzędzia. Taki był przez lata mój stolik, ten od babci. Lubię to, że się zmieniał, bo nie ma jednej recepty na domowe miejsce mocy. Był też niewielki, stał w moim pokoju, na uboczu, blisko biurka, na którym pisałam swoje kolejne dzienniki wiedźmy. Nikomu nie wolno było go sprzątać, ani nawet dotykać! Leżące na nim przedmioty mogły być po prostu darami natury. Wynajmowane mieszkania i zmiany mu nie zaszkodziły. Kiedy miałam już swoje mieszkanie rozrósł się do znacznych rozmiarów i dalej zmienia się razem ze mną. Teraz jest to
moje osobiste, codzienne miejsce połączenia z Ziemią, moimi zwierzętami mocy i żywiołami. Przy nim zaczynam dzień, przy nim medytuję zapalając płomień świecy, przy nim tańczę w różnych intencjach. Ono też staje się ołtarzem do pracy podczas rytuałów.
Ołtarz domowy lub rodzinny
Kiedy mieszkamy z innymi osobami, którym nasza ścieżka duchowa jest bliska (chociaż trochę) możemy mieć
wspólne domowe miejsce mocy. W odróżnieniu od osobistych i rytualnych ołtarzy to miejsce, które u nas w domu jest w głównym pokoju, do którego zawsze wchodzą goście. To miejsce, w którym
mieszkają nasze domowe duchy, tam dzielimy się z nimi tym co lubią (a nasze mają swoje ulubione przysmaki i znają się na nalewkach), tam
zawsze pali się ogień.
Był czas, że kładliśmy tam wszystkie ważne znaleziska ze spacerów - znacie to uczucie, kiedy wszystkie patyczki są ważne? Bo to przecież smok albo runa Algiz. A kamień? Oczywiście, że to żółw albo wieloryb, znak na ten czas dla mnie. O, kolejne fajne pióro! I tak gromadziliśmy to wszystko długi czas, aż życie rodzinne pokazało, że można mieć albo
mały domowy ołtarz, z ogniem i darami, który działa i żyje albo, no cóż, dużo zakurzonych gałązek, kamieni i piór.
W pokoju naszego dziecka też już jest ołtarz (na wyraźne, własne życzenia), z ważnymi symbolami. Czasem są tam też ważne bajkowe postacie - to zawsze dla mnie mądre przypomnienie, że ołtarz ma działać DLA NAS, a nie dla jakiejś ogólnej idei.
W innych miejscach w naszym domu są
obrazy, muszle, miseczki - wiemy, co dla nas znaczą i dzięki temu w każdym pomieszczeniu mamy małe przypomnienie o tym, kim jesteśmy. Moja kuchnia może jest za mała na zioła wiszące pod sufitem, ale słoiczki na przyprawy, zioła na półkach i stojący tam moździerz przypominają mi, że to też
miejsce kuchennej magii.
Ołtarz dla przodków
Wszyscy mamy swoje
korzenie - chociaż nie wszyscy je znamy, bywa i tak. Przodkowie mogą być naszą
rodziną, albo ważnymi dla nas duchowo osobami z przeszłości. Czasem może to być jakaś ważna dla nas grupa etniczna. Wreszcie mogą to być konkretne osoby z naszego rodu. Jeżeli czujemy potrzebę więzi z nimi - stale albo okazjonalnie,
na przykład w okolicy Święta Przodków (czyli Samhain/Dziadów) - możemy przygotować miejsce i dla nich. Jak zawsze liczy się intencja. Na takim ołtarzu mogą znaleźć się ich zdjęcia, dary, przedmioty, z nimi związane, na przykład zdjęcie babci czy pradziadka, może coś, co od nich dostaliśmy, albo wiemy, że do nich należało, korale, nóż, tabakierka. Do tego kwiaty, jedzenie, nalewka, którą szczególnie lubili. Ołtarza dla przodków nie polecam ustawiać w sypialni - w końcu to nasze prywatne miejsce, prawda?
Ołtarz przenośny
Bywa tak, że nie możemy mieć takiego miejsca na stałe w domu, z różnych powodów. Wówczas dobrym rozwiązaniem jest mała skrzyneczka/koszyk, w którym zgromadzimy ważne dla nas przedmioty. Kiedy potrzebujemy poczuć się bliżej naszej duchowości,
za zamkniętymi drzwiami rozkładamy je przed sobą, a po skończonej pracy chowamy z powrotem. Czasem też możemy przed naszym małym osobistym ołtarzem rozłożyć więcej rzeczy, których akurat potrzebujemy.
Mimo, że mam swoje stałe miejsca, to często wyjeżdżam i lubię
brać kawałek miejsca mocy ze sobą. Bywało więc tak, że najważniejsze dla mnie rzeczy były ze mną na drugim końcu świata. W pokoju, w którym mieszkałam, układałam je blisko łóżka. Oczywiście często wracałam z czymś, co znalazłam lokalnie i domowy ołtarz powiększał się.
Na
zlotach pogańskich, które organizowaliśmy, zawsze tworzyliśmy choćby niewielki ołtarz - albo w głównej sali (jeżeli mieliśmy ja do wyłącznej dyspozycji) albo chociaż w naszym pokoju. Były tam instrumenty, figurki, kadzidła. Nasi znajomi nauczyli się, że są takie półki, na które nie można odkładać telefonów...
Jeżeli mamy taką możliwość to możemy przynieść symbol tego, co dla nas ważne do pracy. Ołtarz służbowy? Nie, ale lubię myśleć, że
jestem tym, kim jestem, niezależnie od tego gdzie jestem i co robię. To może być coś niewielkiego i zupełnie symbolicznego. Nawet kubek z odpowiednim przesłaniem.
Ołtarz w konkretnym celu
Ołtarze mogą powstawać na czas, kiedy są nam szczególnie potrzebne, w intencji, która jest z jakiegoś powodu teraz ważna. Może to być
miejsce połączenia z konkretnym bogiem lub boginią. Może być to ołtarz dla
zwierzęcia mocy, z którym czujemy lub chcemy poczuć większą więź. Może być to
ołtarz wody, ognia, powietrza lub ziemi. Wreszcie może być to miejsce wyrażenia konkretnej
intencji. Powinny się tam znaleźć odpowiednie
dary i symbole, które uruchamiają nasze połączenie z tematyką ołtarza.
Ołtarz na balkonie
Jeżeli Twoje mieszkanie ma balkon (albo jeśli masz taras i ogród - ale wtedy ogólnie masz dużo więcej możliwości), Twoje miejsce mocy może znaleźć się i tam. Ma to dużo plusów - będąc tam, jesteś jednocześnie na zewnątrz, czujesz świat wszystkimi zmysłami.
Możesz zapalić świecę patrząc na gwiazdy i księżyc, możesz czuć na twarzy wiatr lub słońce, kiedy wyrażasz swoją intencję, albo kiedy po prostu
witasz się ze światem. Oczywiście tak naprawdę nie potrzebujesz do tego ołtarza, ale lubimy symbole i rytuały. Łączą nas wtedy z czymś większym. Taki ołtarz też może być udekorowany sezonowymi darami natury (i może tam te wszystkie patyczki i kamienie nie będą się tak kurzyć...)
Ołtarz "książkowy"
Chwilę się zastanawiałam czy wrzucać tutaj taką grafikę, ale zdecydowałam, że tak, bo w końcu to jest coś, co najczęściej się pojawia, kiedy wpisujemy w wyszukiwarkę zapytanie o pogański/wiccański/czarowniczy ołtarz w dowolnym języku. Najczęściej rysunek lub zdjęcie opatrzone jest opisem, mówiącym
"musisz zgromadzić następujące rzeczy". Otóż, nic nie musisz. Możesz, jeśli chcesz. Jeżeli wiesz, że będziesz robić rytuał i używać takich, a nie innych narzędzi, albo po prostu je lubisz, to tak, twój ołtarz może tak wyglądać.
Tradycje czarownicze, w tym Wicca, mają oczywiście swoje narzędzia - nie znaczy to jednak, że domowy, codzienny ołtarz wygląda jak poniżej. Ponadto, to jak ustawiony jest ołtarz, co się na nim znajduje i w którym miejscu, jakich używa się kolorów czy symboli (i dlaczego), bardzo zależy już od danej linii czy grupy. Do własnej praktyki zdecydowanie warto używać
tego, co ma dla nas sens w danej chwili. Czarownice, które znam (i ja także), często używają innych narzędzi pracując z grupą, gdzie musimy się umówić na pewną wspólną symbolikę i sposób działania, a innych (lub żadnych) pracując samemu, albo tylko przy niektórych okazjach.
Jeżeli miałabym podsumować funkcję ołtarza jednym zdaniem, byłoby to "żeby działał". Dla mnie oznacza to, miejsce, które pracuje razem ze mną. Poprzez nie buduję swoje połączenie ze światem. Zapalam ogień, piekę ciastka w darze, podlewam stojące wokół rośliny. Ołtarz to dla mnie żywe miejsce. To przestrzeń, którą lubię i o którą dbam - więc jest na tyle prosta, żeby brak czasu nie powodował poczucia winy. Bo przypomina o połączeniu, które przede wszystkim powinno dawać radość. Dlatego, jeśli decydujesz się na domowe miejsce mocy, niech będzie ono naprawdę Twoje.
